Prejudice

က်ေနာ္ prejudice ဆိုတာကို ေျပာခ်င္ေနတာက ၾကာပါၿပီ။ prejudice ကို ႐ု႐ွားလို предрассудок လို႔ေခၚပါတယ္။ ျမန္မာလိုဆို ဘယ္စကားလုံးရွိသလဲဆိုတာ က်ေနာ္ မသိပါဘူး။ သိတဲ့သူေတြ ေျပာျပေပါ့ေနာ။ အဂၤလိပ္-ျမန္မာ အဘိဓာန္ထဲမွာေတာ့ ေရေရရာရာ မသိဘဲ တင္ကူးရမ္းဆ၍ ဆုံးျဖတ္ျခင္း (သို႔) အဂတိ လို႔ေရးထားတယ္။ ထားေတာ့၊ ေျပာျပလိုက္ရင္ က်ေနာ္ေျပာေနတာ ဘာလဲဆိုတာကို သိသြားမွာပါ။ က်ေနာ္တို႔ ျမန္မာေတြမွာ အေလ့ရွိတယ္ မဟုတ္လား၊ ေရႊက်ီးသာရင္ ဧည့္လာတယ္ဆိုတာ။ (အဲဒါေၾကာင့္ေျပာတာေပါ့ သာတဲ့က်ီးကို မနက္က ေလာက္ေလးနဲ႔ပစ္ပါဆိုတာ၊ ရွင္နားမေထာင္ေတာ့ အခု ဧည့္သည္ေရာက္ေနၿပီ ဆိုၿပီး ဧည့္ခန္းထဲမွာ ဧည့္သည္ကိုထား၊ မီးဖိုထဲမွာ မိန္းမက ေယာက္်ားကို ဆူေနတဲ့ပုံ ကာတြန္းေလးကို မ်က္စိထဲ ေျပးျမင္မိတယ္။) အဲသလိုေပါ့ အေၾကာင္းအရာ အေျခအျမစ္မရွိဘဲ စိတ္ထဲမွာ သာမန္အားျဖင့္ လက္ခံထားတာေလးေတြကို ေျပာတာပါ။ ဒီလို လက္ခံတယ္ဆိုတာေတြကလည္း အေတြ႕အႀကဳံေတြအရ “ဒီလိုဆိုရင္ ဒါမ်ိဳးျဖစ္တတ္တယ္” ဆိုတာေတြက မွန္တာမ်ားလာေတာ့ စိတ္ထဲမွာ လက္ခံလာၾကတာေတြ ျဖစ္မယ္။


႐ု႐ွားဆိုတာ စက္မႈပညာဘက္မွာ ထြန္းကားတဲ့ ႏိုင္ငံမဟုတ္လား။ ဒီေတာ့ က်ေနာ္ ႐ု႐ွားကိုေရာက္လာေတာ့ အဲသလို (Prejudice)တင္ႀကိဳခန္႔မွန္းနိမိတ္ေကာက္တာေတြ ႐ု႐ွားမွာ မရွိဘူးပဲ ထင္တာေပါ့။ ေနာက္မွ စာေတြသင္ရင္း အဲတာေတြ ေျပာလာေတာ့မွ သူတို႔လည္း ရွိတာပါပဲလားဆိုၿပီး သိလာတာပါ။ ႐ု႐ွားမွာ တစ္ေယာက္ေယာက္က လမ္းသြားရင္းနဲ႔ လမ္းမွာ သူ႔ေရွ႕က ေၾကာင္နက္တစ္ေကာင္ကမ်ား ျဖတ္ေျပးသြားရင္ အဲဒီလမ္းကို ဆက္မသြားဘူးတဲ့၊ နိမိတ္မေကာင္းဘူးလို႔ ယူဆတယ္။ တျခားတစ္ေယာက္ေယာက္က သူ႕ေရွ႕က အဲဒီလမ္းကို မသြားမျခင္းေပါ့။ တျခားတစ္ေယာက္က သူ႔ေရွ႕က ျဖတ္သြားၿပီးၿပီဆိုရင္ေတာ့ ဆက္သြားတယ္။ ျမန္မာေတြမွာလည္း ကိုယ္သြားမယ့္လမ္းမွာ ဖြတ္ျဖတ္ေျပးသြားရင္ သြားမယ့္လမ္း ဆက္မသြားခ်င္တာေတြ၊ လုပ္လက္စ အလုပ္ရပ္ျပစ္လိုက္တာေတြ ရွိတယ္မဟုတ္လား။

ေနာက္တခုရွိေသးတယ္ ဒီ႐ု႐ွားမွာေပါ့၊ အျပင္ကေန အိမ္ကို ျပန္လာရင္၊ အိမ္ထဲ မ၀င္ခင္၊ တံခါး၀မွာ မတ္တပ္ရပ္၊ ေခါင္းေလးကို ေစာင္း (ဘယ္ဖက္လား၊ ညာဖက္လားေတာ့ ေသခ်ာ မမွတ္မိေတာ့ဘူး။ ဘယ္ဖက္ျဖစ္ဖို႔မ်ားတယ္။) ပုခုံးေပၚကို တံေသြးနဲ႔ေထြးသလို “ထြီ၊ ဖြတ္၊ ဖတ္” နဲ႔ လုပ္ေလ့ရွိသတဲ့။ လူတိုင္းေတာ့ လုပ္ခ်င္မွ လုပ္မွာေပါ့ေနာ။ ဘာလို႔ အဲသလို လုပ္လဲဆိုေတာ့ မေကာင္းဆိုး၀ါးေတြက အဲဒီပုခုံးဖက္ပါ ကပ္ပါလာတတ္လို႔၊ သူတို႔ကို ႏွင္ထုတ္တာတဲ့။ က်ေနာ္တို႔ ျမန္မာမွာ ရွိတယ္ မဟုတ္လား၊ ေန၀င္မိုးခ်ဳပ္ခ်ိန္ ကေလးေတြ အျပင္ကေန ေဆာ့ကစားျပန္လာရင္ အိမ္ထဲ တန္းမ၀င္ရဘဲ၊ လူႀကီးေတြက “ဟဲ့ ဟဲ့ ဖြ ဖီ” လုပ္ဦးဆိုလို႔ ေျခခါခါ လက္ခါခါနဲ႔ ဖြ ဖီ ဆိုၿပီးလုပ္ရတယ္။ မေကာင္းဆိုး၀ါးေတြ ကပ္ပါလာမွာစိုးလို႔တဲ့။ ေနာက္ၿပီး ကေလးေပါက္စနဲ႔ လူႀကီးတစ္ေယာက္က ညဖက္အျပင္ထြက္ရင္ ကေလးေလးနဖူးကို လူႀကီးေျခဖေနာင့္က ဖုန္မႈန္႔ေလးကို ယူသုတ္ေပးတတ္ၾကတယ္၊ အပ မမွီေအာင္လို႔တဲ့။

က်ေနာ္သိတဲ့ ႐ု႐ွား Prejudice ေနာက္တခုရွိေသးတယ္။ တစ္ေယာက္ေယာက္က ကိစၥတခုခုနဲ႔ အျပင္ကိုသြားရင္း လမ္းမွာ ေရဆိုင္ထမ္းလာတဲ့ သူနဲ႔ေတြ႕တယ္ဆိုပါေတာ့။ ေရဆိုင္းထမ္းလာသူရဲ႕ ေရပုံးထဲမွာ ေရမပါလာဘူးဆိုရင္ ကိစၥနဲ႔ အျပင္သြားတဲ့သူရဲ႕ ကိစၥရည္ရြယ္ခ်က္ မေအာင္ျမင္ဘူးတဲ့။ ေရ အျပည့္ပါလာတယ္ဆိုရင္ေတာ့ ရည္ရြယ္ထားတဲ့ ကိစၥအထေျမာက္ေအာင္ျမင္တယ္လို႔ ယူဆပါတယ္။ ျမန္မာမွာေတာ့ အေဒၚႀကီးတစ္ေယာက္ ေျပာပါေတာ့၊ ပိုက္ဆံအေႂကြးသြားေတာင္းမလို႔ ထြက္အလာ၊ တစ္ေယာက္ေယာက္က “ေဒၚႀကီး ဘယ္သြားမလို႔လဲ” ေမးရင္ အေမးခံရတဲ့ ေဒၚႀကီးက အေႂကြးေတာင္း ဆက္မထြက္ေတာ့ဘူးဆိုတာေတြေပါ့။

ျမန္မာမွာေတာင္ အထက္ပိုင္း၊ အလယ္ပိုင္း၊ ေအာက္ပိုင္း ေဒသေတြကြဲေတာ့၊ အရပ္ေဒသ တခုနဲ႔ တခု လက္ခံၾကတဲ့ တင္ႀကိဳခန္႔မွန္း နိမိတ္ေကာက္တာေတြ တူၾကမွာ မဟုတ္ပါဘူး။ က်ေနာ္က အဲဒါေတြကို အသိနည္းပါတယ္။ ေမြးလာတဲ့ သားဦးက စေနသားဆိုရင္ “သားဦးစေန မီးလိုေမႊ” ဆုိၿပီး အေဖလုပ္သူက ဒါးႀကီးထမ္းၿပီး သားေပၚ ျဖတ္ေလွ်ာက္တာေတြ ရွိတယ္မဟုတ္လား။ ဒါေတြလည္း Prejudice ေတြေနမွာေပါ့။ ေသာၾကာသား စကားမ်ားတယ္တယ္၊ အဂၤါသားသမီး သိပ္ေကာက္တတ္တယ္တို႔။ ေစာေစာက ေျပာသလိုပါပဲ တႏိုင္ငံနဲ႔ တႏိုင္ငံ၊ ႏိုင္ငံတခုထဲမွာကို တေဒသနဲ႔ တေဒသ၊ Prejudice တူတာေတြ ရွိသလို၊ မတူတာေတြလည္း ရွိမွာပါ။ ဒီေတာ့ ဘေလာ့လာဖတ္သူ ေဘာ္ေဘာ္ေတြကို ကိုယ့္ေဒသက Prejudice ေတြ၊ သိထားတာေလးေတြကို comment ေရးလို႔ျဖစ္ျဖစ္၊ post ေရးလိုပဲျဖစ္ျဖစ္ ေျပာျပရင္ မ်ားမ်ားသိရတာေပါ့ေနာ။ ေမွ်ာ္ေနမယ္ဗ်ာ။