သူတို႔ဓေလ့

ေမာင္ေလးလာရင္ ကိုယ္ေနရတဲ့အခန္းက်ဥ္ေလးကို ဘယ္လိုေျပာမလဲလို႔ စိုးထိတ္မိေနတယ္။ သူကလည္း ေရာက္ေရာက္ခ်င္းကိုေျပာပါတယ္ “မမအခန္းကလည္း က်ဥ္းက်ဥ္းေလးေနာ္” တဲ့။ ဒါေတာင္ အေမမျမင္ေသးလို႔။ အေမသာသိရင္ “ညည္းတို႔အခန္းကလည္း အသက္ရႈၾကပ္လိုက္တာေအ”၊ “ငါ့ကို ျပန္ပို႔ပါ” လို႔ ေျပာေပလိမ့္မည္။ အေမက ရန္ကုန္ကို အလည္ေခၚရင္ သိပ္မလာခ်င္ဘူး။ “ညည္းတို႔ ရန္ကုန္က မ်က္စိရႈပ္၊ နားရႈပ္တယ္ေအ” လို႔ ေျပာတတ္တယ္။ ညဆို ေလေလးတျဖဴးျဖဴးနဲ႔ အညာက အိမ္ေလးမွာပဲ အေမက ေပ်ာ္တယ္ထင္ပါ့။ ငယ္ငယ္က မဇနိလည္း အိမ္ေလးကို သိပ္ခင္တြယ္တာပါ။ မိသားစုအိပ္ခန္းေလးကိုပဲ ဘယ္ေတာ့မွခြဲမသြားဘူးလို႔ ခဏခဏေျပာမိတယ္။


ကၽြန္မေျပာခ်င္တဲ့ အညာဆိုတာ တကယ့္ကို အညာပိုစစ္ပါတယ္။ အေဒၚတို႔ရြာက အိမ္ဝိုင္းေတြက အက်ယ္ႀကီးေတြ။ အဲဒီအဒၚက ကၽြန္မတို႔အိမ္ဆို သူ႔ညီမကို သတိရေပမယ့္ မလာခ်င္ပါဘူး။ သူကလည္း အသက္ရႈၾကပ္တယ္လို႔ ေျပာပါတယ္။ ကၽြန္မတို႔ၿမိဳ႕ေလးကေန ကားနဲ႔သြားရင္ (၁၂)နာရီေလာက္ သြားရတယ္။ အညာေနကပူေတာ့ ကားေတြညဖက္ပဲ ေမာင္းပါတယ္။ ကၽြန္မတို႔ၿမိဳ႕ကေန ညေန(၄)နာရီေလာက္ စထြက္ရင္ အေဒၚတို႔ရြာကို မိုးမလင္းတလင္း ေရာက္တယ္။ လမ္းမွာလည္း ထမင္းဆိုင္ေတြက ထမင္းသုပ္နာမည္ႀကီးေတာ့ စားေကာင္းတယ္။ အကိုေတြက ကားသမားေတြမလို႔ ထမင္းဆိုင္ေတြမွာ ရွယ္စားရတာေပါ့။ သူတို႔ဆီက ထမင္းဆိုင္ေတြက ကားပိုင္၊ ကားဒရိုင္ဘာေတြကို ပိုက္ဆံမယူပါဘူး။ စားပြဲဝိုင္းမွာ ဟင္းမ်ိဳးစံုသီးသန္႔လုပ္ေပးတဲ့အျပင္ ၾကက္သားသုပ္ကိုလည္း ရွယ္သုပ္ေပးတာပါ။ ကားသမားဆိုေတာ့ အျမည္းေနမွာေပါ့။ ကၽြန္မတို႔ပါလာရင္ အကိုက “ၿမိဳ႕က က်ေနာ့္ညီမ ပါလာတယ္ေနာ္” လို႔ ဆိုင္ကို အသိေပးလိုက္တာနဲ႔ ၾကက္ေတာင္ပံေၾကာ္ပူပူေလးပါ အဆစ္ပါလာတတ္တယ္။ အဲဒီရြာေလးက ထမင္းဆိုင္ေတြ နာမည္သိပ္ႀကီးသကိုး။ ၿမိဳ႕ကလူငယ္ေတြဆို စာေမးပြဲေအာင္စာရင္းထြက္တဲ့ရက္လိုမ်ိဳး ဆိုင္ကယ္ေတြနဲ႔ အေပ်ာ္သြားစားၾကတာလည္း အဲဒီဆိုင္ေလးေတြဆီပါ။ နာမည္ႀကီးဆို ၾကက္သားသုပ္က ပူစီနံလတ္လတ္ဆတ္ဆတ္၊ ခရမ္းခ်ဥ္သီးစိမ္းေတြနဲ႔ စားလို႔အေတာ္ေကာင္းတာ။ အေဖကေတာ့ အဲဆိုင္ေတြမွာ မစားေတာ့ပါဘူး။ စားတဲ့သူမ်ားေတာ့ တခါတေလ ၾကက္ေတြက ကိုယ့္ေျခေထာက္ေအာက္ကေန ထြက္ေျပးေနတာတဲ့။ လိုက္သတ္ေနလို႔ေလ။ အေမအတြက္ေတာ့ ရြာကအျပန္မွာ ၾကက္သားသုပ္၊ ဝက္အူေခ်ာင္းနဲ႔ မုန္႔ပ်ားသလက္ မေမ႔ေအာင္ ဝယ္သြားရပါတယ္။

ထမင္းစားနားၿပီးရင္ ကားကိုဆက္ေမာင္းတာ မနားတမ္းေမာင္းမွ မနက္မလင္းခင္ ရြာကို ေရာက္တာကိုး။ ေခ်ာင္းေရမ်ားက်ေနရင္ ကားကူးရတာ ခက္ေသးတယ္။ လမ္းေဘးဝဲယာမွာ ေျခာက္ကမ္းပါးေတြနဲ႔ အသည္းတထိတ္ထိတ္။ ရြာထိပ္က ကားသံၾကားရင္ အေဒၚတို႔အိမ္က မီးထြန္းၿပီးသား ျဖစ္ေနၿပီ။ မီးစက္ေမာင္းရတာဆိုေတာ့ လိုတဲ့အခ်ိန္မွာ စက္ႏိႈးရတာပါ။ တခါက မွတ္မွတ္ရရ အကိုေတြက ကက္ဆက္အသစ္ႀကီးဝယ္လာတာ။ “ေမးပါရေစ အေမေရ ဘာေမးခ်င္လို႔လဲ ဘာသိခ်င္လို႔လဲ” ဆိုတဲ့ သံခ်ပ္အေခြေပၚကာစ အဲဒီသီခ်င္းႀကီးကို ကက္ဆက္အသစ္နဲ႔ အက်ယ္ႀကီးဖြင့္ၿပီး ကားဝင္သြားတာ မနက္မလင္းခင္။ ဘာေျပာေကာင္းမလဲ ရြာမွာ လူမမာတေယာက္ကလည္း ရွိတယ္ဆိုေတာ့ သူေတာ့ဆံုးရွာၿပီေပါ့။ ေနာက္ေန႔မွာ အကိုေတြ အဆူခံရေတာ့တာ။ အကိုဝမ္းကြဲေတြ (၆) ေယာက္ရွိတယ္။ သူတို႔က ကားလည္းရွိတယ္ဆိုေတာ့ ရြာမွာေတာ့ စူပါေပါ့။ အကိုတေယာက္က အသားျဖဴျဖဴ၊ ဗီဇကလည္းပါေတာ့ ရည္းစားတအားမ်ားတာ။ “ေနညိဳခ်ိန္ေန႔ကူးရင္ မ ဆီက ျပန္စာေလးကို ေမွ်ာ္ေနမယ္ေနာ္” ဆိုတဲ့ အဆံုးသတ္ပါတာ မွတ္မိေသးတယ္။ အဲဒီတပံုစံထဲစာကို ရြာကေကာင္မေလး၊ ၿမိဳ႕ကေကာင္မေလး၊ ေနာက္ဆံုး သူ႔စာသင္ေပးတဲ့ဆရာမပါမက်န္ လိုက္ေပးတတ္တယ္။ တညတည္း ေကာင္မေလးႏွစ္ေယာက္ကို ခ်ိန္းေတြ႔တတ္တဲ့ အကို။ သူတို႔ရြာနဲ႔ သူတို႔ဓေလ့ေတာ့ ေပ်ာ္စရာေကာင္းပါတယ္။

အမဝမ္းကြဲက ႏွစ္ေယာက္ရွိတယ္။ တေယာက္က ၿမိဳ႕ကိုလာ ေက်ာင္းတက္တဲ့ တကၠသိုလ္ေက်ာင္းသူ။ တေယာက္က အိမ္မွာ စက္ခ်ဳပ္တယ္။ သူတို႔ႏွစ္ေယာက္ရွိေတာ့ သႀကၤန္တြင္းဆို တျခားရြာေတြက ကာလသားေတြပါ ေရလာေလာင္းၾကတာ။ အေဒၚေတြ ဥပုသ္ေစာင့္သြားရင္ စကားနည္းၿပီး ခပ္ေအးေအးေနတဲ့ အကိုတေယာက္ကို ႏွမေတြအေစာင့္ထားခဲ့တယ္။ ေရပံုးကိုယ္စီနဲ႔ ကာလသားေတြလာရင္ ေရာက္ရာေနရာကေန ဝုန္း ဒို္င္းေျပးၿပီး ပုန္းရတယ္။ အိမ္အေပၚထပ္မွာ ဝါထည့္ထားတဲ့ ယိုင္ေတြရွိေတာ့ အဲဒီထဲ ဝင္ေနရပါတယ္။ တခ်ိဳ႕ တားမရဘူး အိမ္ေပၚထိတက္ရွာတာကိုး။ တက္ရွာလို႔မိရင္ ေတြ႔တဲ့ေနရာမွာ ေရဝိုင္းေလာင္းတာ။ ဝါဂြမ္းပံုထဲဆို ေလာင္းလို႔မရပါဘူး။ တခါတေလ အခန္းကို မင္းတုန္းခ်ထားရင္ ဝိုင္းတြန္းၾကလို႔ မင္းတုန္းေတြလည္း ပ်က္ရတယ္။ သူတို႔ႏွစ္ေယာက္ကို မေတြ႔ရင္ ေတြ႔တဲ့ကၽြန္မကို ေလာင္းသြားတာ။ ကၽြန္မက ကေလးဆိုေတာ့ ညိဳျမလုပ္ခ်င္တာနဲ႔ အျမဲမိတာပါပဲ။ အမအၾကီးက ဘယ္မွမထြက္ဘဲ မာနလည္းႀကီးေတာ့ ေၾကာက္ၾကတယ္။ အမအငယ္က ေက်ာင္းသူဆိုေတာ့ ရြာမွာ စူပါစတား။ သူကစြာေတာ့ ေၾကာက္ၾကတယ္။ ဥကၠဌသမီးေတြဆိုတာ ရြာမွာ နာမည္ႀကီးကိုး။ အမေတြက အသားအေရဝင္းဝင္းေလးေတြနဲ႔ လွၾကတယ္။ သူတို႔ရြာက ေရခံေျမခံေကာင္းလို႔ ရြာသူေတြက လွတာလို႔ အေမကေတာ့ ေျပာတာပဲ။ ကၽြန္မတို႔က ၿမိဳ႕သူသာေျပာတာ ရြာသြားရင္ ရွက္ေတာင္ရွက္တယ္ အသားမဲလို႔ေလ။

သူတို႔ဆီက သၾကၤန္တြင္းမွာ ဘယ္သူ႔ကိုျဖစ္ျဖစ္ အိမ္ေပၚထိေရတက္ေလာင္းလို႔ ရတယ္။ ညလည္း ေလာင္းလို႔ရတယ္။ အပ်ိဳေတြရွိတဲ့အိမ္ေတြမွာ ညဆိုေရေလာင္းေတြနဲ႔ ဆူညံေနတာ။ စကားနည္းတဲ့အကိုက ေရေလာင္းေတြလာရင္ အထူးမေျပာရေအာင္ ကိုက္တတ္တဲ့ေခြးကို ႀကိဳးေျဖေပးထားၿပီး သူကအိမ္ေအာက္မွာ အိပ္ခ်င္ေယာင္ေဆာင္ေနတတ္တယ္။ ေရေလာင္းေတြမွာ အကိုေခြးၾကည့္ေပးအံုးလည္း မေျပာရဲ၊ အိမ္ေပၚတက္မယ္ျပင္ေတာ့လည္း ေခြးက ကိုက္မယ္တျပင္ျပင္နဲ႔ အေတာ္ဝရုန္းသုန္းကားႏိုင္သလို ေပ်ာ္စရာေကာင္းလွပါတယ္။ ႏွစ္ဆန္း (၁) ရက္ေန႔မွာ ရြာဦးဘုန္းႀကီးေက်ာင္း ဆြမ္းႀကီးေလာင္းပြဲရွိပါတယ္။ မိန္းကေလးအားလံုး အလွဆံုးျပင္ဆင္ၿပီး ဆြမ္းႀကီးေလာင္းပြဲကို သြားၾကတယ္။ မုန္႔ဖက္ထုပ္၊ မီးခ်စ္ပံုး၊ ထန္းလ်က္၊ ဆြမ္း၊ ဟင္းလ်ာ စတာေတြကို ျခင္းေလးေတြနဲ႔ထည့္ၿပီး ဆြမ္းႀကီးေလာင္းပြဲကို သြားၾကတာပါ။ ရြာတိုင္းမွာ ဆြမ္းႀကီးေလာင္းပြဲရွိေတာ့ ဘယ္ရြာမွာ ဘယ္သူ႔သမီးက ေခ်ာတယ္ဆိုတာ ကာလသားေတြ စာရင္းလုပ္ထားပါတယ္။ အပိ်ဳေခ်ာေခ်ာရွိတဲ့ရြာဆို ရြာနီးစပ္က ကာလသားေတြ စုၿပံဳလာၾကတယ္။ ဆြမ္းေလာင္းပြဲအၿပီးဆိုရင္ ဘုန္းႀကီးေက်ာင္းရဲ႕ ေလးဖက္ေလးတန္အေပါက္ေတြမွာ လူစုခြဲေရပံုးေတြနဲ႔ ေစာင့္ေနၾကတာပါ။ ဘယ္အေပါက္ကေျပးေျပး မလြတ္မွန္းသိေပမယ့္ ေျပးလိုက္ရမွ အရသာရွိတယ္ထင္ေတာ့ ေျပးၾကတာေပါ့။ ကၽြန္မနဲ႔ အမေတြက ေခြးတိုးေပါက္ကေန ေျပးၾကဖူးတယ္။ တလမ္းလံုးလြတ္လာေပမယ့္ အိမ္ေရွ႕မွာ အစုလိုက္ေစာင့္ေနၾကတာ မလြတ္ေတာ့ပါဘူး။ ေရေလာင္းရင္ ေနာက္ေက်ာကို လက္ေလးနဲ႔ ဗန္း ဗန္း ဆိုၿပီး ပုတ္ေလာင္းတဲ့ သူတို႔အေလ့က မသိရင္ စိတ္ဆိုးခ်င္စရာပါ။

ကၽြန္မအေဒၚက ခ်မ္းသာသေလာက္ ကပ္ေစးနဲပါတယ္။ မနက္ခင္းဆို (၄) နာရီမထိုးခင္ကတည္းက “ဖုိးေက်ာ္”၊ “ဖိုးေမာ္” ဘယ္သူဆိုၿပီး အကုန္အိပ္မရေအာင္ ႏိႈးပါတယ္။ ဒီခ်ိန္ထိအိပ္ရင္ ဘာလုပ္ကိုင္စားၾကမလဲလို႔လည္း ဆူပူပါတယ္။ ညက အလည္လြန္တဲ့အကိုေတြလည္း အိပ္ယာက ကမူးကတူးထၿပီး ႏြားစာေကၽြး၊ ႏြားတပ္၊ ေတာသြားၾကရပါတယ္။ အမနဲ႔ ကၽြန္မက မီးဖိုခန္းနဲ႔ အိမ္မႀကီးၾကားက လသာခန္းမွာ အိပ္ၾကတယ္။ အေဒၚတက္မလာမခ်င္း ခုိးအိပ္ၾကတာ။ သူကလည္း ပါးနပ္တယ္။ “ဟဲ့ေကာင္မေလးေတြ မီးမေမႊးေသးဘူးလား” နဲ႔ လုပ္တတ္တယ္။ အဲေလာက္အလုပ္ႀကိဳးစားလို႔ သူတို႔ယာခင္းက အထြက္ႏႈန္းေတြက ေကာင္းလွပါတယ္။ ပဲႀကီးျဖဴဆို တင္း(၁၅၀) အသာေလးထြက္တာပါ။ စပါးဆိုတာ စားအိုးႀကီးတဲ့အိမ္ တႏွစ္ပတ္လံုးစားဖို႔အျပင္ ေရာင္းရတာလည္း မနည္းပါဘူး။ ရြာကိုအလည္သြားရင္ မီးဖိုခန္းမွာ ကူရတာ ေပ်ာ္စရာေကာင္းသလို စိတ္လည္း ညစ္ရပါတယ္။ ဦးႀကီးအတြက္ ဆတ္သားေၾကာ္၊ ငါးေၾကာ္၊ ငါးေျခာက္ဖုတ္၊ ၾကက္သားေၾကာ္ တမ်ိဳးမ်ိဳးနဲ႔ ေရေႏြးအၾကမ္းအိုးက တေနကုန္သူ႔ေရွ႕မွာ ထားရပါတယ္။ အမကလည္း သူ႔အေဖကို ဘုရင္တဆူလို အျမည္းမျပတ္ေစရေအာင္ ဂရုစို္က္တယ္။ အကိုေတြကလည္း အဲဒီအျမည္းမွ စားခ်င္ေနၾကတာ။ ကၽြန္မက ဘီဒိုေသာ့ကိုင္ၿပီး ဦးႀကီးအတြက္ အျမည္းေတြ သိမ္းဆည္းေရးလုပ္တယ္။ စားခ်င္တဲ့အကိုေတြက ကၽြန္မနားကပ္ေတာင္းရတာကိုး။ ကၽြန္မခ်စ္တဲ့အကိုဆိုရင္ နဲနဲေပးေကၽြးပါတယ္။ မဟုတ္လို႔ကေတာ့ အမေရ ဒီမွာလာေတာင္းေနတယ္လို႔ ေအာ္တိုင္တယ္။ ခက္တာက တေနကုန္ မီးဖိုထဲက မထြက္ရေလာက္ေအာင္ ခ်က္ျပဳတ္ေနရတာပါ။

မနက္ခင္းဆို ညကခ်က္ထားတဲ့ ထမင္းၾကမ္းေတြ ဒယ္အိုးထဲမွာ ေၾကာ္ရတယ္။ ဆီအိုးဆိုတာ စဥ့္အိုးအႀကီးႀကီးထဲမွာ ပဲဆီေမႊးေမႊးေတြ။ ဘယ္ေတာ့မွမေလ်ာ့ဘူး။ မေလ်ာ့ဆို ေန႔တိုင္းနီးပါး ျဖည့္ေနတာကိုး။ အေဒၚက ကပ္ေစနဲသေလာက္ ကၽြန္မတို႔က ဆီသံုးၾကမ္းတယ္။ လက္ဖက္သုပ္ေလးလည္း ဆီရႊဲလိုက္ရမွ။ ငရုတ္သီးေထာင္းဆို ဆီပါမွေမႊးတာနဲ႔ေပါ့။ ထမင္းၾကမ္းက ႏွစ္ခါျပန္ေလာက္ေၾကာ္ရတယ္။ ငရုတ္ဆံုဆိုတာ မန္က်ည္းအျမစ္ဆံုအႀကီးႀကီး။ ေျမႀကီးထဲမွာ တဝက္ျမႈပ္ထားတယ္။ သံက်ည္ေပြ႔နဲ႔ေထာင္းတာမ်ားေတာ့ တျခမ္းခြက္ေနၿပီ။ ငရုတ္သီးက မိုးေမွ်ာ္ငရုတ္သီးအစပ္မ်ိဳးကို ေထာင္းရတာ။ ကူလီေခၚထားတဲ့အလုပ္သမားက အေယာက္ (၂ဝ) ကအနည္းဆံုး၊ အိမ္တင္လူက ဆယ္ေယာက္ေလာက္ဆိုေတာ့ မနက္မနက္ ေထာင္းလိုက္ရတဲ့ငရုပ္သီး။ ငရုပ္သီးျမင္ရင္ စိတ္ေတာင္နာတယ္။ ငရုပ္သီးက ေျခာက္ရင္ေထာင္းရလြယ္ေပမယ့္ မိုးတြင္းဆို မိုးဓါတ္ေလးနဲ႔ ထုိုင္းေနေတာ့ ေထာင္းရတာ မညက္လြယ္ပါဘူး။ ကၽြန္မကို အေထာင္းခုိင္းလို႔ကေတာ့ ေရဆြတ္ၿပီး ေထာင္းတာ။ ျမန္ျမန္ညက္ေအာင္လို႔။ ၾကက္သြန္နီက စကာကံုးနဲ႔ တေန႔ကို ႏွစ္ခါေလာက္ အိမ္ေအာက္က ၾကက္သြန္လွမ္းထားတဲ့ေနရာကို သြားယူရတယ္။ အိမ္ေအာက္မွာ ယိုင္ပတ္ထားၿပီး ဝါးစင္ေတြနဲ႔ ၾကက္သြန္ကိုထားတာ။ အလံုးႀကီးေပ့ဆိုတာေရြးယူတာေပါ့။ ၾကက္သြန္နီကို ခပ္ႀကီးႀကီးလွီးၿပီး မညက္တညက္ေထာင္းရတယ္။ သရက္ခ်ဥ္ေပၚခ်ိန္ဆို သရက္ခ်ဥ္တလံုးေလာက္ တဆံုကိုထည့္ေထာင္းတယ္။ ခ်ဥ္ေပါင္နဲ႔ မွ်စ္ကို ေျမအိုးႀကီးနဲ႔ တအိုးႀကီး၊ ငရုပ္သီးကလည္း စပ္ပါေပ့။ ထမင္းေၾကာ္ေတြကို ဒန္အိုးနဲ႔ခြဲၿပီး ထည့္ရတယ္။ လူမ်ားတဲ့ယာခင္းအတြက္ဆို ဒန္အိုးႀကီးႀကီးေပါ့။ လူနည္းတဲ့ယာခင္းဆို ဒန္အိုးငယ္ငယ္နဲ႔ အမ်ိဳးမ်ိဳးထည့္ရတယ္။ ဟန္းေဂါခ်ိဳင္႔လို႔ေခၚတဲ့ ႏွစ္ဆင့္ခ်ိဳင့္ႀကီးေတြမွာ အေပၚဆင့္ထဲကို ငရုတ္သီးေထာင္းထည့္၊ ေအာက္မွာခ်ဥ္ေပါင္ခ်က္ထည့္ရတယ္။ ထမင္းမေလာက္ရင္ အပူကို ဆီ၊ဆားလူးၿပီး ထည့္ရေသးတာ။

ေရေႏြးအိုးကလည္း ဓါတ္ဗူးေလးငါးဗူးေလာက္ လက္ဖက္ေျခာက္ခပ္ထားတယ္။ ေရေႏြးကရားေတြထဲထည့္ ခ်ည္ပုဆိုးေလးပတ္ၿပီး အဆင္သင့္ျဖစ္ရင္ အေဒၚနဲ႔ ဦးႀကီးတို႔က လွည္းေကာ့ၿပီး ယာထဲသြားပို႔ၾကပါတယ္။ သူတို႔ႏွစ္ေယာက္သြားရင္ ကၽြန္မတို႔က လြတ္လပ္ေရးရၿပီဆိုၿပီး ေန႔လည္စာမခ်က္ေသးဘဲ ေငးေမာေလေပါေနၾကပါေသးတယ္။ အိမ္လသာေဆာင္ကေန အမက သူငယ္ခ်င္းေတြနဲ႔ လွမ္းစကားေျပာလိုက္၊ အိမ္ေရွ႕က ျဖတ္သြားတဲ့ ေကာင္ေလးေတြက အမကို လွမ္းငမ္းသြားရင္ “ငါ့မ်ားလာၾကည့္ေနေသးတယ္” ဆိုၿပီး ေလွာင္ရယ္လိုက္ၾကနဲ႔ ေပ်ာ္စရာေကာင္းခဲ့တယ္။ ေပ်ာ္လို႔မဆံုးေသးခင္ ဘယ္ယာခင္းမွာ လူထပ္ထည့္လိုက္လို႔ ထမင္းၾကမ္း (၅) ေယာက္စာခူးေပးအံုးဆိုလာျပန္တယ္။ ဒါဆိုရင္ ငရုတ္သီးေထာင္းေပေတာ့။ ကၽြန္မက မန္က်ည္းပင္သိပ္တက္ခ်င္ေတာ့ အမက ေပးတက္တယ္။ အစေတာ့ ကေလးဆိုၿပီး စိတ္ပူၾကတာေပါ့။ ေနာက္ပိုင္းေတာ့ ဒီမန္က်ည္းပင္ပဲ တက္ေနရတယ္။ “ကေလးေရ မန္က်ည္းပင္ေပၚတက္ေပးအံုး” ဆို လြယ္အိတ္ေလးနဲ႔ တက္ရတာ။ ကိုယ္ကလဲ အိမ္မွာမလုပ္ရေတာ့ ဘာမဆို လုပ္ခ်င္တာ အံကိုက္ပဲေပါ့။

တခါတေလ ယာခင္းကို ညီအမႏွစ္ေယာက္သြား ထမင္းပို႔ခိုင္းရင္ လမ္းမွာေဆာ့သြားၾကေသးတာ။ သူျပန္မႀကိဳက္ႏိုင္တဲ့သူေတြ လယ္ထြန္ေနတဲ့ လယ္တဲကို တခ်က္ေလာက္ငဲ့ၿပီး ကလိခ်င္ ကလိသြားတဲ့အမ။ ဟိုေရာက္ရင္ လယ္သမားေတြစားဖို႔ယူသြားတဲ့ ထမင္းကို ကိုယ္ကပါ စားခ်င္လာတာ။ ေတာထဲမွာစားရတဲ့ ထမင္းက ပိုျမိန္သလိုထင္မိတယ္။ ပဲႀကီးခင္းထဲက ပဲရြက္ႏုေလးေတြကို ခူး၊ ေရေလးေဆးၿပီး ငရုတ္သီးေထာင္းနဲ႔ ျမဳပ္စားရင္ အေတာ္ေကာင္း။ အကိုေတြကလည္း စားခ်င္ေနမွန္းသိေတာ့ ေကၽြးပါတယ္။ အမကေတာ့ အိမ္ေရာက္မွစားဆိုၿပီး အကိုေတြမသိေအာင္ လက္နဲ႔ဆြဲဆိတ္တယ္။ သူ႔ဟာသူဆိတ္ခ်င္ဆိတ္ မသိခ်င္ေယာင္ေဆာင္ စားတာပဲ။ အျပန္မွာ လယ္ထဲက ပဲရြက္ႏု၊ ပဲသီးႏု၊ ခ်ဥ္ေပါင္ရြက္ခူးၾကတယ္။ လမ္းမွာ သူမ်ားစိုက္ခင္းက ခရမ္းခ်ဥ္သီး၊ ငရုပ္သီးစိမ္းလည္း ဝင္ခူးလို႔ရတယ္။ ၿမိဳ႕မွာမရွိတဲ့ အေလ့ေတြဆိုေတာ့ ကၽြန္မက သိပ္ေပ်ာ္တာပါ။ မနက္ထမင္းၾကမ္းပို႔သြားတဲ့ ညီအမႏွစ္ေယာက္က မြန္းတည့္မွ ျပန္ေရာက္ခ်င္ေရာက္တာမို႔ အေဒၚက ျဖစ္ႏိုင္ရင္ ကၽြန္မတို႔ကို မလႊတ္ခ်င္ပါဘူး။

ရြာေျမာက္ဖက္ ခပ္ေဝးေဝးမွာ ေယာေခ်ာင္းရွိေတာ့ ေခ်ာင္းတေလွ်ာက္ၾကက္သြန္စိုက္ၾကတယ္။ ေခ်ာင္းေရတက္လာရင္ ညႀကီးအခ်ိန္မေတာ္ သြားႏႈတ္ရတာေတြရွိတယ္။ မႏႈတ္ႏိုင္ရင္ ေရထဲပါသြားလို႔။ အကိုတို႔အခင္း ေရတက္လာလို႔ ၾကက္သြန္သြားႏႈတ္မယ္ဆိုၿပီး ရရာလူနဲ႔ လွည္းေတြနဲ႔ ေျပးရတာေပါ့။ ဟိုေရာက္ေတာ့ ေရကလည္း တရိပ္ရိပ္တက္ေနတာနဲ႔ မနားတမ္းၾကက္သြန္ႏႈတ္လိုက္တာ ေန႔လည္မြန္းတည့္လည္း မနားၾကေသးဘူး။ ကၽြန္မက တခါမွမလိုက္ဖူးလို႔ လိုက္ၾကည့္ခ်င္လို႔ဆိုၿပီး လိုက္သြားတာပါ။ ေနာက္ဆံုးေနကလည္း ပူ၊ ဗိုက္ကလည္းဆာေတာ့ ထိုင္ငိုျပစ္လိုက္မိတယ္။ အခုထိ အကိုေတြက “ၾကက္သြန္ႏႈတ္လိုက္အံုးမလား” လို႔ စၾကရင္ “ေတာ္ၿပီ” လို႔ ျပန္ေျပာမိေအာင္ မွတ္သြားတာပါ။ လယ္မရွိဘဲ အခစားလိုက္တဲ့ ကူလီေတြရွိသလို လယ္ပိုင္အခ်င္းခ်င္းလိုက္တာလည္း ရွိပါတယ္။ သူ႔လယ္ကူ၊ ကိုယ့္လယ္ကူမ်ိဳးကို လက္စားလိုက္တယ္လို႔ ေခၚပါတယ္။ မနက္ခင္း လယ္ထဲမွာ ပဲရိတ္တာမ်ိဳး၊ ၾကက္သြန္ႏႈတ္မွာမ်ိဳး လူမ်ားမ်ားလိုလာရင္ အမနဲ႔ႏွစ္ေယာက္ “လက္စား ဘယ္သူလိုက္မလဲ၊ ကူလီဘယ္သူလိုက္မလဲ” လိုက္ေမးရပါတယ္။ ကိုယ့္လယ္ကိုလိုက္ထားတဲ့သူဆို သူတို႔ေန႔လည္း ကိုယ္က မေမ့မေလ်ာ့ ျပန္လိုက္ရတယ္။ ကိုယ္တိုင္မလိုက္ႏိုင္ရင္ လူစားထည့္ေပးရပါတယ္။ ကူလီျဖစ္ေစ၊ လက္စားျဖစ္ေစ အားလံုးအတြက္ လယ္ပိုင္ရွင္က ထမင္းပို႔ေပးရတာပါ။

ၾကက္သြန္အၿမိတ္ျဖတ္တဲ့ေန႔ဆိုရင္ အိမ္ေရွ႕တလင္းျပင္မွာ ကေလးေတြတအားေပါပဲ။ ကေလးေပါက္စေတြလည္း လာျဖတ္တာပါ။ ဘယ္သူျဖစ္ျဖစ္ တင္းေတာင္းတစ္တင္းျဖတ္ရင္ တစ္ၿပီလက္ခရပါတယ္။ ျမန္တဲ့ကေလးေတြက တစ္တင္းခဏေနျပည့္သြားေတာ့တယ္။ အၿပိဳင္အဆိုင္ဆိုေတာ့ ဆူညံၿပီး ေပ်ာ္စရာေကာင္းပါတယ္။ ေန႔လည္ဆို ေျပာင္းဖူးျပဳတ္ေတြ ေဝတယ္။ ေျပာင္းပင္ႀကီးေတြဆိုတာ လူတရပ္မကပါဘူး။ စိမ္းေမွာင္ေနတဲ့ ေျပာင္းခင္းေတြက ဟိုဖက္၊ ဒီဖက္ လွမ္းမျမင္ႏိုင္ပါဘူး။ ၾကက္တူေရြအုပ္လိုက္လာလို႔ “တေဟး ေဟး” ေျခာက္ရေသးတယ္။ ကၽြန္မတို႔ဆီမွာ ၾကက္တူေရြးရွားပါးေတာ့ ဖမ္းခ်င္တာ။ ေျပာင္းခင္းေအာက္ေျခမွာ ျမင္းခြာရြက္ေတြက ႏြယ္လိုက္ေပါက္ေနတာပါ။ ႏြယ္တအုပ္ေလာက္ မ လာရင္ တခါသုပ္စားလို႔ရပါတယ္။ အရြက္ေတြကလည္း အႀကီးႀကီးေတြပါ။ ကၽြန္မတို႔ဆီမွာ ဝယ္စားရတာဆိုေတာ့ တမက္တေမာ စားတာေပါ့ေလ။ အကိုေတြေစာင့္တဲ့ ေျပာင္းခင္းမွာ ေျပာင္းဖူးမီးဖုတ္စားရင္ ေမႊးေမႊးေလးနဲ႔ သိပ္ေကာင္း။

ကပ္ေစးနဲတဲ့အေဒၚဆီကို ေစ်းသည္ေလးေတြ လာေရာင္းရင္ တအားရယ္ခ်င္မိတယ္။ ေခ်ာင္းထဲကရလာတဲ့ ငါးသည္ေလးေတြ အိမ္လာရင္ ငါးကို ဖင္ျပန္ေခါင္းျပန္ၾကည့္တယ္။ ေစ်းသည္ေလးေတြကလည္း အေဒၚတို႔က ရြာမွ ဥကၠဌအခ်မ္းသာဆံုးဆိုေတာ့ မွီခိုရတယ္။ သည္းခံၿပီး ေရာင္းၾကရတယ္။ ၿပီးရင္ ပိုက္ဆံမေပးဘူး “ဆီ ယူမလား ဆန္ကြဲ ယူမလား” ေမးပါတယ္။ ဆီယူမယ္ဆိုရင္ အနယ္မက်ေသးတဲ့ ဆီေပးတယ္။ ဆန္ကြဲယူမယ္ဆို ဖြဲလံုးခ်င္းနဲ႔ ဆန္ကြဲကို ေပးပါတယ္။ ဆီဆိုတာ ပုလင္းအေသးေလးနဲ႔ (၂) က်ပ္ခြဲသား၊ (၅) က်ပ္သားေပးရတာပါ။ ငွက္ေပ်ာ္ဖက္ေပၚပံုထားတဲ့ ငါးတပံုကို ဆီ (၂) က်ပ္ခြဲသားေလာက္နဲ႔ လွယ္ရတယ္။ ကၽြန္မတို႔ကို ပုလင္းအပ္လိုက္ရင္ေတာ့ ပိုပိုသာသာထည့္လႊတ္လိုက္တယ္။ အေဒၚတို႔အိမ္မွာ ဆီစက္၊ ဆန္ၾကိတ္စက္၊ ႏြားစာစဥ္းစက္ရွိတယ္။ အင္ဂ်င္စက္နဲ႔ အတြဲလိုက္ႀကီးလည္ရပါတယ္။ တခါတေလလည္း ဆီႀကိတ္တာနဲ႔ ဆန္ႀကိတ္တာတြဲလုပ္ပါတယ္။ ရြာနီးစပ္ေတြမွာ သူတို႔ဆီစက္ပဲရွိေတာ့ ဆီလာႀကိတ္တဲ့သူေတြက ေန႔ညမျပတ္ပါဘူး။ လာမျပတ္တာက အေရးမႀကီးေပမယ့္ ဆီႀကိတ္ရင္ ေရေႏြးထည့္ႀကိတ္ရေတာ့ ကၽြန္မတို႔က ေရေႏြးမျပတ္တည္ေနရတာက ျပႆနာပါ။ ေနပူပူမွာ ရြာအဝင္တံခါးက ႏွမ္းေတာင္းႀကီးရြက္လာတဲ့သူကို အမုန္းဆံုးပါ။ ေရေႏြးတည္ရမွာ ေၾကာက္လုိ႔၊ ေနပူလို႔ပါ။ လာသမွ်လူကို အေဒၚက “ထိုင္ေအ လက္ဖက္စားေအ” နဲ႔ ဧည့္ခံတတ္ပါတယ္။ သူ႔လက္ဖက္အုပ္သြားၾကည့္ရင္ ဆီမပါလို႔အေရာင္မဲေနတဲ့ လက္ဖက္ကို ေျမပဲဆံပိန္ပိန္ေလးငါးဆံေလာက္နဲ႔ နယ္ထားတာ ေတြ႕ရတယ္။ ဒါလည္း မစားဘူးမထင္ပါနဲ႔ လာတဲ့သူေတြက သူ႔ေလာက္မွမစားႏိုင္ေတာ့ စားၾကတာပါပဲ။ ပါလာတဲ့ကေလးေတြဆို လက္ဖက္စားခ်င္လို႔ လက္တို႔တို႔ေတာင္းတာကို အိမ္ေပၚကေန ကၽြန္မေခ်ာင္းၾကည့္ခဲ့ဖူးပါတယ္။

အေဒၚက ႏွေျမာတာလြန္ေပမယ့္ သူ႔ဆီစက္က ညရပ္ထားတဲ့အခိ်န္က်လာတဲ့ဆီကိုက တေန႔ကို (၅ဝ) သား အနည္းဆံုးရတယ္။ တအိမ္လံုးက အလုပ္မ်ားေတာ့ အဲဒီဆီကို ဘယ္သူမွယူဖို႔ သတိမရေပမယ့္ ကၽြန္မရွိေနခ်ိန္ဆို ဒန္အိုးေလးနဲ႔ မေမ႔ေအာင္သြားခံထားတတ္လို႔ အကိုေတြျပံဳးစိစိလုပ္ၾကတယ္။ ဆန္ႀကိတ္စက္က ဆန္ကြဲေတြမနည္းရေပမယ့္ ဖြဲနဲ႔ေရာေနတဲ့ ဆန္ကြဲအျဖားကိုမွ ဆင္းရဲသားေတြကို ေပးတတ္တဲ့ အေဒၚပါ။ သူတို႔ဆီမွာ ေနာက္စိတ္ဝင္စားမိတာက ေကာက္သင္းေကာက္တာပါ။ ပဲႀကီးျဖဴက ေစ်းႀကီးေတာ့ ေကာက္သင္းေကာက္တဲ့သူေတြလည္း အဲဒီအခ်ိန္ဆို မဆိုးဘူးေျပာရမယ္။ ေကာက္သင္းေကာက္တယ္ဆိုတာ အခင္းပိုင္ရွင္က ရိတ္သိမ္းၿပီးသြားရင္ က်န္ခဲ့တဲ့ အပင္ေလးေတြ၊ ေၾကြက်ေနတဲ့ပဲေတာင့္ေလးေတြကို ယူၾကတာပါ။ ၾကက္သြန္ခင္းဆိုလည္း ၾကက္သြန္ေကာက္သင္းေကာက္တာက တႏွစ္စာေလာက္ စားဖို႔ရတတ္ပါတယ္။ ကေလးပိစိေတြလည္း ေကာက္သင္းေကာက္ၾကပါတယ္။

အမအႀကီးက အိမ္ေထာင္က်ၿပီး အိမ္ဆိုင္ေရာင္းေတာ့ ေကာက္သင္းေကာက္တဲ့ ကေလးေတြ သူတို႔ရလာတာကို ဆန္၊ ဆီ၊ မုန္႔ပဲသြားေရစာနဲ႔ လာလဲၾကပါတယ္။ အဲဒီအမႀကီးကလည္း တျခားက တဥၽီးတည္းေသာသားကိုရထားၿပီး အေတာ္ခ်မ္းသာပါတယ္။ သူတို႔နယ္က ထြက္သမွ် ပဲမ်ိဳးစံု၊ ၾကက္သြန္အားလံုး ဝယ္ပါတယ္။ သူတို႔ကားနဲ႔ပဲ ၿမိဳ႕ကို ကိုယ္တိုင္တက္ေရာင္းပါတယ္။ သူတို႔ဆိုင္ကို ပဲေတာင္းေလးေတြကိုင္လာတဲ့ ကေလးေတြမ်က္ႏွာက အလုပ္ရဖို႔ အင္တာဗ်ဴးလာေျဖတဲ့သူမ်က္ႏွာလို ေမွ်ာ္လင့္ခ်က္အျပည့္၊ မဝံ့မရဲေလးေတြပါ။ အမက ပဲေတာင္းကို လက္ႏိႈက္ၿပီး အထက္ေအာက္လွန္ၾကည့္ မၾကိဳက္ရင္ လဲမေပးပါဘူး။ စားစရာနဲ႔ အေပ်ာ္လာလဲတဲ့ကေလးေတြရွိသလို အိမ္အတြက္ ဆန္နဲ႔လာလဲတဲ့ကေလးေတြလည္း ပါပါတယ္။ ေကာက္သင္းေကာက္တာကေတာ့ အရင္းမစိုက္ရဘဲရလာတဲ့ အျမတ္ကေလးေတြပါ။ အမက သူေရာင္းတဲ့ပစၥည္းဆို ခ်ိန္ခြင္လွ်ာမသာေစရဘူး။ လာဝယ္တဲ့သူေတြကလည္း သာသာေလးေပးပါလို႔ မေတာင္းရဲပါဘူး။ သူ႔ဆီလာေရာင္းတဲ့ ပဲ၊ မန္က်ည္းဆိုရင္ ခ်ိန္ခြင္သာသာထိုးထိုးခ်ိန္ယူပါတယ္။ ဒီၾကားထဲ အမိႈက္ပါတယ္၊ မသန္႔ဘူးဆိုတာက မနားတမ္းေျပာေသးတာ။ သူ႔လည္ပင္းက ေက်ာက္စိမ္းဆြဲႀကိဳးမွ အားမနာပါဘူး။ ဆံပင္လည္း ဝယ္တယ္။ ဆံပင္ဆိုတာ အၾကာႀကီးစုထားမွ အေလးခ်ိန္နည္းနည္းေလးရတာကို သူက သာသာထိုးထိုးခ်ိန္ယူတယ္။ သူက ျပန္သြင္းရင္ “အမေလး မနည္းစုထားရတာ ရြာဖက္မွာ ဒီႏွစ္ရွားတယ္ေတာ့” ဒါမ်ိဳးလုပ္တာ။ ဆီပုလင္းကို ေျပာင္းဖူးရိုးေလးဆို႔ထားၿပီး မဲညစ္ညစ္ကေလးေလးေတြ ဆီလာဝယ္တာ မ်က္စိထဲမွာ ျမင္ေယာင္မိေနဆဲပါ။ ကၽြန္မက ေစ်းကူေရာင္းေပးရင္ သူမသိေအာင္ ပိုပိုသာသာေလး ထည့္ေပးလိုက္တာပါ။

ငယ္ငယ္တုန္းက အလည္သြားခဲ့ရတဲ့ ေတာရြာဓေလ့ေလးေတြက ရသမ်ိဳးစံုခံစားခဲ့ရပါတယ္။ တေန႔ကေတာ့ အေဖနဲ႔ဖုန္းေျပာရင္း “သမီးေရ အေဖတို႔ ျမန္မာႏိုင္ငံအလယ္ပိုင္းမွာ မိုးေတြလည္းေခါင္တယ္၊ ရြာေတြမွာလည္း ရွားပါးလိုက္တာ၊ ထမင္းတနပ္ကို အေတာ္ခက္ခဲေနၾကတယ္” လုိ႔ ေျပာျပတယ္။ “အေဖ ျပည့္ၿပီးသားအိုးကို မျဖည့္ႏိုင္ခ်င္ေနပါ၊ ဆင္းရဲေနတာေတြကို တတ္ႏိုင္သေလာက္လွဴပါ၊ အေဖတို႔လည္း တရားလုပ္ၿပီး ကုသိုလ္သာလုပ္လိုက္ပါ” လို႔ ကၽြန္မမွာေတာ့ ”ေအးပါ အေဖတို႔လည္း ကိုယ္လက္လွမ္းမွီသေလာက္ လွဴပါတယ္” လို႔ ေျပာရွာပါတယ္။ အေဖနဲ႔ ဖုန္းေျပာၿပီး အေတာ္ၾကာတဲ့ထိ လူက ငူငူငိုင္ငိုင္နဲ႔ ဘာစကားမွမေျပာႏိုင္ျဖစ္သြားမိပါတယ္။ ေတာရြာေတြ အရင္တုန္းကလို ေတာင္သူစာမရၾကတာလည္း ၾကာၿပီထင္ပါတယ္။ ရာသီဥတုက မေကာင္း၊ အရင္းအႏွီးက မရွိ။ ေတာင္သူေတြရဲ႕ ဘဝက ၾကာေလဆိုးေလျဖစ္ေနၿပီလားလို႔ ေတြးရင္း စိတ္မေကာင္းျဖစ္မိပါေတာ့တယ္။

မဇနိ